Kultura Meksyku w pigułce

Jakie rzeczy przychodzą nam na myśl, kiedy padnie hasło „Meksyk”? Na pewno powiedzielibyśmy: torreador, czerwona płachta, kapelusz sombrero, wzorzyste spódnice i kolorowe ubrania, zachwycające i pełne Meksykanki, sjesta, ciągła zabawa. To prawda, te wszystkie elementy kultury meksykańskiej dosyć mocno zostały zaszczepione w nasze europejskie myślenie o tym kraju w Ameryce Północnej. Jednak historia i kultura Meksyku to dużo więcej niż te hasła, które przychodzą nam jako pierwsze na myśl. Czy wiedzieliście, że Meksykańskie Stany Zjednoczone przez trzysta lat znajdowały się pod panowaniem Hiszpanów i dopiero XIX wiek przyniósł im niepodległość? Co powinniśmy wiedzieć o tym kraju?

Meksyk w liczbach
Zanim opowiemy nieco o fascynującej kulturze Meksyku, warto zajrzeć do statystyk. Meksyk, państwo Ameryki Północnej, sąsiaduje ze Stanami Zjednoczonymi (które za wszelką cenę chcą się od niego odgrodzić). Jego powierzchnia to około dwa miliony kilometrów kwadratowych, chociaż, co może być zaskakujące, ¾ Meksykan zamieszkuje... tylko stolicę. Nie bez powodu Mexico City to największe miasto na Ziemi. Meksyk jest podzielony na 31 stanów oraz dodatkowy, specjalny Dystrykt Federalny. Cały kraj zamieszkuje około 122 milionów ludzi, w 89% katolików. Meksyk leży w dwóch strefach klimatycznych, przez co we wschodniej części często szaleją tornada – być może to sprawia, że tak wielu Meksykan skupia się raczej w centrum. Z ciekawostek dodamy, że urzędowym językiem Meksyku jest język meksykański (w którym są elementy języka pierwszych ludów), ale większość obywateli posługuje się językiem hiszpańskim – który nigdy nie został uznany za oficjalny.

Religia: duchowość
Kultura Meksyku to wspaniała mieszanka hiszpańskich, azteckich i majańskich kultur ze szczyptą rodzimych kultur indiańskich. To „czym jest prawdziwy Meksyk” odkryjemy niekoniecznie odkryjemy w ogromnej stolicy i dzielnicach turystycznych, ale w małych górskich wioskach, w których nadal wyznaje się animizm i wierzy w duchy natury, kultywuje mistyczne rytuały i mówi w językach, których nie używa się już nigdzie na świecie. Meksykanie mają bardzo wysoko rozwiniętą świadomość duchową – wierzą w zaświaty oraz nieśmiertelność duszy. Dlatego z upodobaniem kultywują pradawne obrzędy i tradycje, i jak wspomnieliśmy, w większości wyznają katolicyzm. Prawdopodobnie Polak modlący się w kościele katolickim w Meksyku byłby w szoku, ponieważ tutaj na porządku dziennym jest modlenie się do np. majańskich bożków, którzy ukrywają się w wizerunkach świętych. To iście mistyczne przeżycie móc uczestniczyć w jednym z meksykańskich obrzędów. Jeśli będziecie mieć taką okazję, nie zastanawiajcie się nad skorzystaniem z niej.

Najważniejsze święta
Jednym z najważniejszych i najbardziej znanych na świecie meksykańskim świętem są obchody Dnia Zmarłych. Podczas gdy w Polsce kojarzy się nam z zadumą i modlitwą za zmarłych, w Meksyku to prawdziwe święto rodzinne. Meksykanie mają w zwyczaju „imprezować” na cmentarzach, tuż przy grobach swoich rodzin i bliskich, na których stawiają ich ulubione trunki i potrawy. O zmroku cały cmentarz rozświetlają tysiące lampionów, a Meksykanie wspominają swoich bliskich, opowiadając o najlepszych momentach, jakie spędzili w towarzystwie zmarłych osób. Nierzadko głośno się śmieją i tańczą. Co ciekawe, pomimo tego, że 1 i 2 listopada jest obchodzony hucznie, to 31 października jest dniem, w którym na ziemię schodzą dusze zmarłych dzieci. Wtedy na grobach wystawia się ich ulubione zabawki i ubranka, a samo wspominienie jest dużo spokoniejsze.