Indyjskie curry

Każdy wie, że Indie zachwycają smakami. Kolorowe stragany - w nich aromatyczne przyprawy, egzotyczne owoce, ryby i mięso – to zaledwie część bogatej indyjskiej kultury kulinarnej. Dobrze znane uliczne jedzenie, czyli między innymi butter chicken, tandoori chicken, czy chicken tikka masala to zaledwie kilka pozycji kulinarnych, które rozpoznaje każdy Europejczyk. W Polsce od kilku dobrych już lat popularne są hinduskie dania , zarówno te serwujące przygotowane w sposób restauracyjny, jak i typowe uliczne jedzenie, często podawane z food trucka na wynos. Wśród tak dużego wyboru warto zastanowić się, czym tak naprawdę jest indyjskie jedzenie i jaka jest jego historia? Nie sposób mówić tu o każdej potrawie, opiszę więc chyba najbardziej flagowe – historię i rodzaje indyjskiego curry.

Przyprawa czy danie – krótka lekcja historii

Na początku warto rozwiać pewne wątpliwości: otóż curry to zarówno przyprawa, jak i cały posiłek. Przyprawa została po prostu wymyślona w XVIII wieku przez Brytyjczyków, którzy po powrocie z Indii chcieli odtworzyć charakterystyczny smak egzotycznych potraw w swojej ojczyźnie. Aromatyczna mieszanka curry składa się głównie z kurkumy, kolendry, kminku, imbiru oraz chilli. Słowo „curry” pochodzi prawdopodobnie od drzewa, które rośnie w Indiach i którego liście dodaje się do dań, by podbić smak przygotowywanych potraw od kilkuset lat. Drzewna przyprawa jest popularna już od kilkuset lat i używana szczególnie w południowej części Indii. Curry jako danie to po prostu mięso lub warzywa w sosie, nazwane bardzo ogólnie od aromatycznej mieszanki przypraw. Dania te różnią się od siebie smakiem, zapachem i intensywnością koloru w zależności od regionu Indii (ale też innych regionów Azji, tam smaki często łączą się i mieszają). Legenda mówi, że Europejczycy zetknęli się z czymś podobnym do curry już na początku XVI wieku, kiedy Portugalczycy podbijali indyjski region Goa. Zapytali tubylca, co je, a ten odpowiedział: „khari” lub „caril”. Oznacza to „zmielone przyprawy” lub „wykańczający ostatni składnik sosu”. Do dziś oba słowa są w użyciu, znaczą jednak po prostu rodzaj sosu.

Rodzaje curry

W Indiach wyróżnić można kilka podstawowych dań, które nazywa się także ogólniej curry. Różnią się od siebie składnikami i zintensyfikowaniem przypraw. Warto zacząć od chyba najbardziej znanej potrawy, jaką jest Tikka Masala. Składa się z tikka - mięsa (najczęściej kurczaka, choć nie tylko) przygotowywanego w formie szaszłyka w słynnym indyjskim piecu tandoori oraz z masala – kremowego sosu, w którym potem mięso dusi się przez jakiś czas. Ostrość Tikka Masala nie jest zbyt intensywna, może być więc dobrym wyborem dla kogoś, kto kuchni indyjskiej smakuje po raz pierwszy.

Kolejnym daniem curry jest Saag. Sos dania jest już bardziej aromatyczny i ostry niż w Tikka Masala, ale równoważy go obecność szpinaku, gorczycy i innych warzyw liściastych.

Warto wspomnieć o Kormie – ten przysmak znają chyba już wszyscy Europejczycy i mało kto go nie próbował. Występuje tak w odmianie wegetariańskiej, jak i klasycznej – mięsnej. Sos powstaje na bazie jogurtu i przypraw, takich jak kumin i pieprz oraz słodkiego cynamonu i wyrazistego kardamonu. Składniki mieszają się i długo gotują, dzięki czemu potrawa nabiera głębi.

Popularną mieszanką sosu i mięsa jest też Dhansak. To połączenie popularnego w Azji smaku słodkiego z kwaśnym. Potrawę często podaje się z plastrem ananasa, które stanowi jeden z głównych składników dania lub służy tylko jako dodatek – decydujący głos w tej sprawie maja najpewniej upodobania szefa kuchni. Ostatnim i zarazem najostrzejszym indyjskim curry jest Vindaloo. Danie oryginalnie wywodzi się z regionu Goa i do Indii tradycyjnie zostało sprowadzone przez Portugalczyków. Hindusi przekształcili i ulepszyli je wedle swoich gustów – sos pierwotnie składał się z wytrawnego czerwonego wina, octu winnego i czosnku, w Indiach zaś dodano do niego mnóstwo egzotycznych przypraw i chili. Potrawa jest prawdziwym testem ostrości, bo ten, kto odważy się ją spróbować, zapewne nigdy później nie spróbuje nic bardziej pikantnego. Vindaloo jest obecnie bardzo popularnym daniem na całym świecie, szczególnie w Wielkiej Brytanii i Nowej Zelandii. Warto wybrać się w podróż do Indii kulinarnym szlakiem curry.